Zajęcia fakultatywne dla studentów kierunku Chemia.
Ćwiczenia stacjonarne, 27.03.2024 r.
Obrazy ruchome to obrazy przemawiające do wyobraźni i przykuwające uwagę.
Dzisiejsze zadanie polega na przygotowaniu trzech animacji przedstawiających struktury chemiczne:
obrót struktury, film
film w stylu Mistrza Kinematografii, film
obrót struktury, grafika animowana
Obrót
Wykorzystaj program PyMOL.
Uruchom program PyMOL i wczytaj do niego strukturę przygotowaną na poprzednich zajęciach (pobierz plik konformacja.pse ze swojego dysku OneDrive).
Ustawienia początkowe (pierwsza klatka filmu) powinna być taka sama, jak w ostatnim sprawozdaniu (czyli: nie ruszaj sceny PyMOL-a po załadowaniu pliku).
wybierz Scene > Append. Na dole po lewej stronie okna głównego pojawi się pierwsza "scena" (punkt kluczowy, klatka główna) - zobacz numer "1" na grafice, poniżej.
wybierz Movie > Append > 2 second; pojawią się dwa nowe elementy:
pasek postępu (przesuwu) filmu: numer "2" na grafice, poniżej, oraz
licznik klatek poniżej narzędzi manipulacji obiektem: numer "3" na grafice, poniżej:
kliknij prawym przyciskiem myszy w suwak na pasku postępu ("2") i z menu kontekstowego wybierz store with scene > 001
przesuń (lewym przyciskiem myszy) suwak na pasku postępu filmu ("2") do klatki numer 15
teraz uważnie obróć swoją strukturę względem osi pionowej tak, aby obróciła się ona o 90 stopni w prawo (jeżeli poprzednio była prostopadle do patrzącego (czyli równolegle do powierzchni ekranu), to teraz powinna znaleźć się równolegle do patrzącego)
wybierz Scene > Append
kliknij prawym przyciskiem myszy w suwak na pasku postępu i z menu kontekstowego wybierz store with scene > 002
przesuń suwak do klatki 30
obróć cząsteczkę o kolejne 90 stopni (aby pokazać płasko jej "tylną" stronę); podczas przesuwania paska postępu filmu cząsteczka obróci się w kierunku, z którego została obrócona - zignoruj ten ruch i przesuń (obróć) cząsteczkę zgodnie z Twoimi oczekiwaniami
wybierz Scene > Append
wybierz store with scene > 003
obróć strukturę o kolejne 90 stopni (aby pokazać ją prostopadle do ekranu, drugą stronę)
wybierz Scene > Append
wybierz store with scene > 004
sprawdź, jak wygląda przygotowana ścieżka ruchu, uruchamiając odtwarzanie zapisanego programu (przycisk "play", poniżej licznika klatek)
Jeżeli animacja Cię satysfakcjonuje - zatrzymaj jej odtwarzanie i przejdź do zapisu filmu. Jeżeli nie - ponownie wczytaj plik PSE i ponownie zakoduj ścieżkę ruchu z zapisywaniem kolejnych scen. Powinieneś uzyskać efekt podobny do:
Aby zapisać swój film, wybierz: File > Export Movie As... > MPEG.... Zmień rozdzielczość na 720p, resztę opcji pozostaw domyślną. Wybierz Save Movie as... i nazwij swój film obrot.mp4
Gotowy plik wyślij na swój dysk OneDrive, do katalogu filmy
Spielberg
Otwórz nowe okno PyMOL-a.
wczytaj (z sieciowej bazy danych) kompleks: 5MAM (serotonina w kompleksie z insuliną): File > Get PDB ... > PDB ID: 5MAM> Download
przyjrzyj się pobranej strukturze; odszukaj cząsteczki serotoniny (5-hydroksytryptaminy) - w pobranym kompleksie powinno ich być 14; potrenuj zbliżanie i oddalanie całej struktury tak, aby pokazać z bliska jedną, wybraną cząsteczkę serotoniny; kiedy skończysz testy zresetuj początkowe ustawienie sceny wydając polecenie reset w linii poleceń PyMOL-a.
ustaw wymaganą reprezentację struktury:
5mam: C > spectrum > rainbow (kolorowanie całej struktury kompleksu wg schematu "odwróconej tęczy" (reszty początkowe na niebiesko, później kolejno, do ostatnich reszt na czerwono))
wybierz (zaznacz) wszystkie cząsteczki serotoniny poleceniem: sel resn sro (czyli: select, residue name, SRO (w pobranym kompleksie cząsteczki serotoniny są opisane nazwą SRO))
pojawi się nowa linijka służąca manipulacji reprezentacją zaznaczonych reszt (serotoninami):
używając kontrolek z tej właśnie linijki, wybierz reprezentowanie serotonin w kolorach standardowych PyMOL-a: (sele) > C > by element > CNOS... (drugi od góry, z zieloną reprezentacją at. węgla)
wyłącz wyświetlanie zaznaczeń klikając w "(sele)"
dodaj podstawę filmu o długości 12 (dwunastu) sekund
dodaj pierwszą scenę i zakoduj pierwszą klatkę sceny (Scene > Append; store with scene > 001)
zaplanuj i wykonaj ścieżkę ruchu eksponującą jedną, wybraną cząsteczkę serotoniny, wg czterech czynności kluczowych:
duże zbliżenie na wybraną cząsteczkę SRO (zobacz wymagania czasowe, poniżej)
oddalenie i plan ogólny
zmiana reprezentacji SRO na spheres
obrót kompleksu i pokazanie tej samej cząsteczki SRO z innej strony kompleksu
wymagania czasowe:
do dyspozycji masz 12 sekund filmu; pierwsza i czwarta część powinny być najdłuższe (po 1/3 długości filmu, a więc po 120 klatek)
na oddalenie (druga) i zmianę reprezentacji (trzecia czynność) zużyj po 60 klatek
Przykładowy wynik:
przejrzyj i wyeksportuj przygotowany film w formacie MP4. Film nazwij mistrz.mp4 i prześlij go na swój dysk OneDrive.
GIF
Do niektórych zastosowań lepsze niż filmy MP4 są animowane GIF-y.
Wykorzystamy gotowy film MP4 (obrot.mp4), aby na jego przykładzie dokonać takiej konwersji.
w terminalu tekstowym przejdź do katalogu zawierającego plik obrot.mp4
scale - zmiana wielkości (rozdzielczości) pliku wynikowego; użyj dokładnie tej wielkości (640x480)
delay - opóźnienie wyświetlania kolejnych klatek (w centysekundach); możesz poeksperymentować z różnymi wartościami
fill - napis, który zostanie umieszczony na grafice będzie właśnie w tym kolorze; możesz użyć dowolnego koloru (poza czarnym)
pointsize - wielkość czcionki napisu
draw - umieść napis na każdej klatce filmu
text 20,40 - napis umieść 20 px od lewej krawędzi i 40 px od górnej krawędzi grafiki
napisik - tekst, który zostanie umieszczony na grafice - użyj napisu wg własnego pomysłu; nie może to być "napisik ;) " uwaga: uważaj na (i precyzyjnie odtwórz) wszystkie ograniczniki ciągów: "cudzysłów" i 'pojedynczy apostrof'
dwie nazwy plików: źródłowy i wynikowy - użyj dokładnie tych nazw
Po konwersji sprawdź, jak wygląda przygotowana przez Ciebie animacja; w razie potrzeby zmień parametry konwersji.
Powinieneś uzyskać mniej więcej taki efekt:
Wygenerowany plik obrot.gif wyślij na swój dysk OneDrive
Sprawozdanie.
Przygotowane dzisiaj pliki prześlij na swój dysk OneDrive w ramach uczelnianej usługi Office365 - do dedykowanego foldera (filmy), a następnie udostępnij prowadzącemu cały folder (najlepiej bez możliwości edycji przez prowadzącego...). Folder udostępnij na adres: rafal.slusarz@staffms.ug.edu.pl (ten ze zdjęciem).
Ocenie podlegać będzie spełnienie wymagań stawianych trzem zadaniom (zgodność z wymaganą ścieżką animacji, inwencja, rodzaj i jakość przygotowanej animacji) - każdy z trzech plików osobno.