Rafał Ślusarz

 
 
 
 

WdMM - ćwiczenie 1

Ćwiczenie nr 1.

Przebieg spotkania:

WSTĘP

  1. Zaloguj się na swoje konto w systemie lokalnym (login i hasło - nowe, od prowadzącego).
  2. Zmień swoje lokalne hasło na własne.
  3. Sprawdź, czy masz dostęp do swojego konta G Suite. Zaloguj się np. na swój Dysk Google używany w zeszłym semestrze do przedmiotu TI: G Drive.

KATALOGI

Słowa kluczowe: cd, mkdir, rmdir, rm, cp, mv.

Uwaga: Napisem <ENTER> oznaczyłem: przycisnąć ENTER, wykonać itp.

  1. Katalog jest to struktura logiczna służąca do:
    1. segregowania informacji,
    2. tworzenia zbiorów informacji o podobnym znaczeniu,
    3. oddzielania informacji o różnej zawartości; kryterium podziału zależy od użytkownika.

    W sytemie UNIX (do których zalicza się także LINUX) katalogi mogą ukrywać informacje o partycjach lub systemach plików spoza UNIX.

  2. Drzewo katalogów to hierarchiczna struktura logiczna przypominająca drzewo (raczej krzak ?)

  3. Przyklad graficznego przedstawienia drzewa katalogow:

    przykladowe drzewo katalogow

  4. Komenda cd służy do przemieszczania się między istniejącymi katalogami.
    I tak cd nazwa_katalogu otwiera (wchodzi) do katalogu a cd .. ('cd' odstęp i dwie kropki) zamyka (wychodzi) z katalogu.
    Komenda pwd informuje w jakim katalogu się obecnie znajdujesz.

    Wszystkie kolejne ćwiczenia wykonuje się w terminalu tekstowym, który można uruchomić wybierając z klawiatury skrót klawiaturowy Ctrl-Alt-T lub wybierając pozycję "Terminal" z menu głównego desktopu.

    Wykonaj następujące polecenia, po każdym z nich sprawdź, w jakim katalogu się znajdujesz (poniżej jest napisane, jak to zrobić):

    cd  / <ENTER>
    cd  usr <ENTER>
    (sprawdź, jakie znajdują się tu pliki i katalogi - kto jest ich właścicielem?)

    wskazówka: aby wyświetlić listę obiektów (min. plików i katalogów) w bieżącej lokalizacji, należy użyć polecenia ls
    Polecenie ls -l oprócz samcy obiektów wyświetla także ich pełny opis (a więc także właściciela).
    cd  .. <ENTER>
    cd  . <ENTER>
    cd xyz <ENTER> (powinien pojawić się komunikat o błędzie. Dlaczego?)
    cd <ENTER>
    cd  ../../home/uzytkownik <ENTER> (zamiast uzytkownik wpisz swoją nazwę użytkownika [login])
    Czy to polecenie zmieniło katalog, w którym się znajdujesz? Z jakiego na jaki?

  5. Komenda mkdir służy do tworzenia nowych katalogów (nieistniejacych w danym katalogu). Wykonaj:

    cd <ENTER>
    mkdir podkatalog <ENTER>
    mkdir podkatalog<ENTER> (polecenie należy wpisać po raz drugi; powinien pojawić się komunikat o błędzie)
    cd podkatalog <ENTER>
    (koniecznie sprawdź, gdzie się znajdujesz!)
    cd .. <ENTER>
    mkdir katalog1 <ENTER>
    cd katalog1 <ENTER>
    mkdir podkatalog <ENTER> (wewnątrz drzewa katalogów nazwy mogą się powtarzać)

  6. Komenda rmdir służy do usuwania katalogów (pustych). Wykonaj:
    cd <ENTER>
    mkdir abecadlo <ENTER>
    (sprawdź, czy został utworzony)
    rmdir abecadlo <ENTER>
    (sprawdź, czy to się udało)

  7. Komenda rm służy do usuwania plików lub (z odpowiednimi opcjami) katalogów. Wykonaj:
    echo Tworze plik > moj_plik.txt <ENTER>
    (sprawdź jego zawartość)
    rm moj_plik.txt <ENTER>
    sprawdź jego zawartość ;-)

  8. Komenda mv służy miedzy innymi do przenoszenia katalogów lub zmiany ich nazwy. Wykonaj:
    mkdir 'ab  cd' <ENTER> (sprawdź, czy istnieje)
    mv 'ab  cd' abcd <ENTER> (sprawdź, jak się teraz nazywa)

  9. Komenda cp służy do kopiowania plików. Wykonaj:
    cd <ENTER>
    cp    /etc/issue   ~/issue <ENTER>
    cp    issue    podkatalog <ENTER>
    cd  podkatalog <ENTER>
    cp    issue   ../plik1 <ENTER> (uwaga: tu wykonano właściwie dwa polecenia na raz - jakie? Jak wykonać je pojedynczo?)
    cd  ~  <ENTER>
    cp    issue   /big/home/uzytkownik/podkatalog/pliczek <ENTER> (co dało wpisanie pełnej ścieżki dostępu do pliku o nazwie pliczek?)
    cd <ENTER>

PROGRAM Midnight Commander

Midnight Commander jest programem do zarządzania plikami i katalogami oraz edycji tekstów w systemach unix / linux. W swoim działaniu podobny jest do programu Norton Commander znanego z systemu DOS lub Windows Commander z Windows. Jest to powłoka wizualna, zatem operacje można wykonywać bez wpisywania poleceń, używając interfejsu graficznego. MC pozwala na operowanie na plikach i katalogach za pomocą klawiszy funkcyjnych i kursora.
Ekran MC po uruchomieniu programu podzielony jest na dwie części, a każda z nich wyświetla katalogi, pliki lub informacje o nich - w zależności od ustawień. Dzięki takiej strukturze możliwe jest szybkie przenoszenie i kopiowanie plików bez podawania ścieżki. Program MC umożliwia także korzystanie z zasobów ftp, a nawiązanie połączenia następuje z górnego menu po wybraniu opcji FTP Link dla któregoś z wybranych paneli. Górne menu na ekranie służy do wyboru poleceń. Wywołuje się je klawisze funkcyjnym F9 i za pomocą kursorów kieruje na odpowiednią pozycję i polecenie.

Podstawowe skróty klawiaturowe i klawisze funkcyjne:

Znacznie klawiszy funkcyjnych opisane jest w dole ekranu i zmienia się zależnie od wykonywanych czynności, takich jak edycja czy podgląd pliku. Należy zwrócić uwagę, że niekiedy pracując w trybie terminalowym nie działają klawisze funkcyjne. Należy wtedy użyć klawisza ESC i odpowiedniego klawisza numerycznego (np. ESC0 = F10, ESC3 = F3)

Program uruchamiamy wpisując w linii poleceń komendę mc.

  1. Uruchom program MC korzystając z polecenia mc. Sprawdź, czy w trybie terminalowym klawisze funkcyjne działają poprawnie, czy też nie (wykonując kolejne polecenie).

  2. Wywołaj menu górne programu i zapoznaj się z dostępnymi w nim poleceniami wykorzystując w tym celu kursory. Zamknij górne menu.

  3. Zapoznaj się z możliwościami poruszania się po drzewie katalogowym. Zmień katalog, w którym się obecnie znajdujesz na podkatalog o nazwie podkatalog (innymi słowy mówiąc: przejdź do tego katalogu). Zrób to zarówno w lewym jak i prawym panelu. Do zmiany aktywnego panelu posłuż się klawiszem Tab.

  4. Przy użyciu programu MC utwórz w swoim katalogu domowym następującą strukturę podkatalogów: 
    
~/niedziela
 |   |ranek
 |   |noc
 |
 |wtorek
 |czwartek
    WSKAZÓWKA: Znak tyldy ~ oznacza katalog domowy, a nie katalog, o nazwie podkatalog, w którym się prawdopodobnie teraz znajdujesz. Wyrysowane powyżej pionowe kreski "|" nie są oczywiście częścią żadnej nazwy. To tylko taka graficzna reprezentacja "drzewa katalogów"...

  5. Przenieś do podkatalogu noc plik issue ze swojego katalogu domowego. Jakiego klawisza użyjesz w tym celu?
    Aby najprościej przenieść (lub skopiować) plik używając programu mc należy w jednym z paneli ustawić się "belką" na tym właśnie obiekcie a w drugim panelu otworzyć miejsce docelowe (wejść do katalogu, gdzie ten obiekt lub jego kopia ma się znaleźć). Potem zostaje już tylko użycie odpowiedniego klawisza funkcyjnego.

  6. W swoim katalogu domowym zaznacz plik plik1 i katalog o nazwie katalog1 a następnie przekopiuj je do podkatalogu czwartek. Jakim klawiszem posłużysz się tym razem? Pamiętaj, że do zaznaczania więcej niż jednego pliku możesz posłużyć się klawiszem INSERT. Pamiętaj też, że "belka" musi znajdować się po stronie plików, które chcesz skopiować, a nie po drugiej (w drugim panelu).

  7. Przejrzyj zawartość pliku plik1 z podkatalogu czwartek korzystając z klawisza F3. Zwróć uwagę w czasie przeglądania jak zmienia się zakres dostępnych komend w dolnym menu.

  8. Korzystając z górnego menu oraz dostępnych tam poleceń zmień atrybuty pliku plik1 z podkatalogu czwartek tak, by niemożliwym był jego zapis i odczyt przez wszystkich, łącznie z właścicielem (polecenie to jest dostępne w menu File - pozycja cHmod. Sprawdź efekty swojego działania wykonując jeszcze raz poprzedni podpunkt tej instrukcji.

  9. Przywróć plikowi plik1 jego poprzednie atrybuty (rw dla właściciela, r dla grupy i pozostałych).

  10. Przejdź do podkatalogu ranek i utwórz w nim plik tekstowy o nazwie rok.txt Zrób to poleceniem:
    touch rok.txt
    Wykonanie tego polecenia utworzy pusty plik tekstowy o nazwie rok.txt. Ustaw belkę MC na nowoutworzonym pliku i naciśnij F4 - w ten sposób przejdziesz do edycji tego pliku. Ale nie od razu...
    Jeżeli jest to Twoje pierwsze uzycie edytora przypisanego do klawisza F4, to MC zapyta, którego edytora chcesz użyć. Opcji jest spoooro, nam zalezy na uzyciu jednego, konkretnego edytora, nazywa sie on mcedit - odszukaj go na liście i wybierz opcję odpowiadającą jego nazwie (wpisz np. 8 i naciśnij <ENTER>. Dopiero teraz znajdziesz się w edycji wybranego pliku.
    Zapisz w pliku rok.txt nazwy wszystkich miesięcy (w kolumnie). Zwróć uwagę na polecenia dostępne w dolnym menu. Zapisz zmiany w pliku i z niego wyjdź. Przekopiuj plik do podkatalogu wtorek.

  11. Usuń pliki z podkatalogu ranek korzystając z klawisza funkcyjnego F8. Przenieś podkatalog noc do podkatalogu wtorek.

  12. Zakończ działanie programi MC

  13. Przed wykonaniem ostatniego punktu zgłoś zakończenie ćwiczenia prowadzącemu (sprawdzi on utworzone pliki i katalogi).

  14. "Posprzątaj" po dzisiejszym ćwiczeniu:
    należy usunąć wszystkie utworzone dziś kataogi wraz z ich zawartością. Jeżeli katalog nie jest pusty, to można go usunąć na dwa sposoby:
    1. należy wejść do każdego usuwanego katalogu i kolejno usunąć wszystkie pliki i katalogi, które się w nim znajdują, lub
    2. używająć podręcznika użytkownika man odnaleźć odpowiednie opcje do polecenia rm pozwalające na usuwanie katalogu wraz z jego zawartością.
    Drugi sposób jest oczywiście o wiele wygodniejszy i polecany.

WdMM - powrót.

↑↑↑

  Data ostatniej modyfikacji strony: 02.12.2022 r.